ივ სან ლორანი, თიერი მუგლერი და ჯანი ვერსაჩე... იმპრესიონიზმის, ავანგარდიზმის და კლასიციზმის ნაზავი... ალბათ გაინტერესებთ, რა საერთო შეიძლება ჰქონდეთ აღნიშნულ დიზაინერებს, გარდა იმისა, რომ თითოეულმა მსოფლიო მოდის კოლექტიურ მეხსიერებაში მნიშვნელოვანი ადგილი დაიკავეს.
ადამიანები, რომლებმაც იმპრესიონიზმის, გეომეტრიული აბსტრაქციის, კონცეპტუალიზმისა და ფანტაზმაგორიული სამყაროს შთაგონებით ინდივიდუალურად შექმნეს სამოსი, განსხვავებული ქალის სილუეტი, რომელიც რევოლუციური მოდის ისტორიაში უნივერსალური ღირებულებების მქონე ნიმუშების ადგილს სამუდამოდ დაიკავებს. ალბათ თქვენთვისაც არსებობენ დიზაინერები, რომელთა სახელის გაგონებაზეც გონებაში განსხვავებული ქალის სილუეტს წარმოიდგენთ. სწორედ ასეთი ღირებულების მატარებლები არიან ჩემთვის აღნიშნული დიზაინერები, ადამიანები, რომლებმაც ქალის სამოსზე მნიშნელოვანი ზეგავლენა მოახდინეს.
იმპრესიონიზმი და ავანგარდული სრულყოფილება მოდაში!
ალბათ მიხვდებით, რომ საუბარს ლეგენდარული ფრანგი დიზაინერით, თიერი მუგლერით ვიწყებ, შემოქმედი, რომლის ესთეტიკური თვითმყოფადობა გახდა ფუტურისტული დიზაინის და ყოვლისშემძლე ქალის სინონიმი. ადამიანი, რომლის ნამუშევრები ხელოვნების ნიმუშებად იქცა, დიზაინერი, რომელიც დივებს, ქალღმერთებს და პრიმადონებს ეგზოტიკურ ქმნილებებად, ეროტიკულ ენიგმებად და ფანტასტიკურ არქეტიპებად აქცევდა.
თიერი მუგლერის მოდის ჩვენებები დრამატულად ორკესტრირებული გენიალური სპექტაკლები იყო. ის იყო წინასწარმეტყველი, ინოვატორი, "ბოროტმოქმედისა" და "მეოცნების" ნაზავი, ადამიანი, რომელიც მოდის ინდუსტრიას ასე უკიდურესად სჭირდებოდა. ალბათ, რომ არსებობდეს პრიზი მოდაში "საუკეთესო შესაძლებლობა კონცეფციის სრულყოფილებაში" უდავოდ მას მივანიჭებდით. თავისუფლად შემიძლია ვთქვა, რომ თიერი მუგლერი მოდის ინდუსტრიის ყველაზე ავანგარდული კონცეფციაა თანამედროვე ისტორიაში! მან არამარტო ქალების ფენომენი, არამედ მოდაში ფრანგების კონცეპტუალიზმისადმი ხედვა შეცვალა. მის დიზაინს არ გააჩნია დრო, რადგან ისინი ყველა ესთეტიკას შეესაბამება, რომელიც ქალის არსზე ორიენტირდება.
მუგლერის Couturissime კულმინაციას განიცდიდა ტრანსჰუმანიზმთან, რომელიც კვეთდა მის ხედვას სხეულსა და ტექნოლოგიას შორის არსებული ურთიერთობის შესახებ. თიერიმ სამეცნიერო ფანტასტიკის ელემენტები თანამედროვე ჭრილებს შეუერთა და ლეგენდარული რეტრო-ფუტურისტული ფემბოტი მიიღო. მუგლერი აღმერთებდა ქალის ფემინურობას, მაგრამ სამოსში მათი დომინანტობის დანახვა სურდა. მისი ქმნილებები იყო სხეულის არქიტექტურა, რადგან მას ჰქონდა განსაკუთრებული სტრუქტურის მეთოდი, რომელიც ქალის სილუეტს მიმზიდველ ფორმას აძლევდა. თიერი მუგლერმა შექმნა საკუთარი ფანტაზმაგორიული სამყარო და ქალები კოსმოსურ ვიქსენებად აქცია. ეს იყო მეტამორფოზა, მდედრობითი სქესის სუპერგმირები და სამეცნიერო ფანტასტიკის კიბერნეტიკული ორგანიზმები (კიბორგები).
სტრუქტურირებული კოსტიუმები, მეტალის კაბები, არქეტიპული მხრები, გამოყვანილი წელი და არქიტექტურული სილუეტები...
თიერი მუგლერი "ქმნიდა" ქალებს, რომელთა სუპერძალაც მაცდურობა, უშიშარობა და თავდაჯერებულობა იყო. Muglerized Woman - ეს იყო ქალი, რომელსაც მგრძნობიარე და ცეცხლოვანი, ამადროულად კი ცივი და უშიშარი "სული" ჰქონდა.
ხელოვნების, კლასიციზმის და პოპკულტურის სინთეზი მოდაში!
იტალიელმა დიზაინერმა ჯანი ვერსაჩემ მოდაზე საუბრის წესები შეცვალა. მან საკუთარი სამოსი პოპკულტურად აქცია. მისი კაბები არ თამაშობდნენ ტრადიციული სარტორიული წესებით. ჯანი იყო დიზაინერი, რომელმაც ხელოვნება, პოპკულტურა, სექსუალურობა და ბრწყინვალე ფერები გააერთიანა, შემდეგ კი ეს ყველაფერი თანამედროვე მოდაში შემოიტანა.
ის იყო პირველი დიზაინერი, რომელმაც სუპერმოდელებისა და სელებრითების ღირებულება გააანალიზა და მოდა საერთაშორისო პლატფორმაზე გამოიტანა.
მისი ფესვები ისტორიულ წარსულში თანამედროვე მოდის არქეტიპებად იქცა. ჯანი ყველაზე "უდრეკი" კლიენტებისთვისაც კი მის ეკლექტიკურ ცოდნას დაუზოგავად იყენებდა და სამოსს ინდივიდუალურ ხასიათს სძენდა. მის კაბებს ჰქონდა ზედმეტი პრინტი, საკმარისზე მეტი ბზინვარება, მან ქსოვილს მეტალის პანელების დეტალებიც კი დაუმატა. იდეა ჯანიმ სუბკულტურებისგან აიღო, ეგრეთწოდებუული უსაფრთხოების ქინძისთავები და ურბანული გრაფიტისგან ნასესხები ნეონური დეტალები კი წითელ ხალიჩასა და პოდიუმზე გამოიტანა.
ჯანი ვერსაჩე ქმნიდა ინდივიდუალური ხასიათის მქონე სამოსს. ეს ხასიათი კი იყო მისი პიროვნების მანიფესტაცია, რომელიც ხელოვნების, კლასიციზმის და პოპკულტურის სინთეზსს წარმოადგენდა. ის იყო გენიოსი, რომელმაც ბერძნულ-რომაული კულტურის, ბიზანტიური ხელოვნების, ბაროკოს, რენესანსის, ნეოკლასიციზმის და თანამედროვე პოპკულტურის ნაერთი შემოგვთავაზა. ჯანის ჰქონდა ბუნებრივი კინოვარსკვლავის სული, რომელიც საკუთარ მე-ს მკაფიოდ გამოხატავდა.
ჯანი არ ქმნიდა მხოლოდ კაბებს, ის ქმნიდა სამოსს, რომელიც ქალებს აძლევდა საშუალებას საკუთარი თავი თავად შეექმნათ. ხშირად მისი ეროტიკული რეკლამები კონსერვატიული პუბლიკის მიერ უარყოფილი იყო, თუმცა ბიზანტიური ვერცხლის ჯვრებით გაფორმებული ლეგენდარული კაბები დეკადების გასვლის შემდეგაც კი გვემახსოვრება. ისევე როგორც ყველასათვის ცნობილი გორგონი, ლეგენდარული მედუზა, მზერა, რომელის არასოდეს დაგვავიწყდება.
ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეული ჩვენება ვერსაჩეს ისტორიაში 1991 წლის გაზაფხული/ზაფხულის კოლექციის ჩვენება იყო, რომლისთვისაც ჯანიმ კაბები ამერიკელი ავანტგარდისტის ენდი ვარჰოლის პოპარტული ფოტოებით მდიდრულად და დახვეწილად მორთო. ის იყო არტისტი, რომელსაც ჯანი მისი მატერიალური კულტურისადმი მიჯაჭვულობის გამო თავის სულიერ მეგობრად მიიჩნევდა. ჯანი საკუთარი თვისებების გამო ხშირად თავს მარკო პოლოსაც ადარებდა, ალბათ რთული მისახვედრი არაა რატომ... ის ხომ გარშემო ყველაფერს აკვირდებოდა და სხვადასხვა კულტურების მიქსტურას გვთავაზობდა.
გეომეტრიული აბსტრაქცია და რევოლუციური სამოსი მოდაში!
ივ სან ლორანი იყო დაუოკებელი წარმოსახვის და ინდივიდუალური მახასიათებლების მქონე ფრანგი დიზაინერი, რომელმაც მოდაში უწყვეტი გავლენის მქონე მარადიული სტილი შექმნა. ის იყო არტისტი, რომელმაც ხაზების სიმარტივითა და ფერების ელეგანტურობით ხელოვნების ესთეტიკური და მდიდრული ნიმუშები შექმნა. სან ლორანი ხშირად ინსპირაციას ეგზოტიკური ადგილებისგან და ხელოვნების ნიმუშებისგან იღებდა. ალბათ თითქმის ყველას ახსოვს 1965 წლის ჩვენება, სადაც დიზაინერმა ჰოლანდიელი კუბისტის, პიტ მონდრიანის ინსპირაციით შექმნილი ლეგენდარული კაბები წარმოადგინა. თუ კაბას ახლოდან შეხედავთ და კარგად დააკვირდებით, აუცილებლად შეამჩნევთ, რომ სან ლორანის “ქმნილება” მხოლოდ აბსტრაქციული სიმარტივის ილუზია არაა, სამოსის თითოეული დეტალი იდეალურად არის შექმნილი. დიზაინერმა ფერადი კოლექციით კი ხაზი მთლიანი თაობის მოდერნისტულ სულს გაუსვა.
ჩვენება, რომელმაც მსოფლიო მოდის კოლექტიურ მეხსიერებაში მნიშვნელოვანი ადგილი დაიკავა, ამჟამად “მონდრიანის კოლექციის” სახელითაა ცნობილი. გეტყვით იმასაც, რომ სახელწოდება ნაწილობრივ არასწორია, რადგან ჰოლანდიელი მხატვრის ფერადი გეომეტრიული აბსტრაქციით გაფორმებული კაბების რაოდენობა ივის 80 ნამუშევრიდან მხოლოდ 6 იყო. ჩვენების შემდგომ სან ლორანს WWD-იმ “პარიზის მეფე”, Harper’s Bazaar-მა კი მონდრიანის ინსპირაციით შექმნილ სამოსს “ხვალინდელი დღის კაბა” უწოდა. ეს იყო მტკიცე აბსტრაქცია, რომელიც საუკეთესო პროპორციით გაალამაზებდა ნებისმიერი ქალის ფიგურას. გულშემატკივრებში ერთ-ერთი ამერიკული ვოგის რედაქტორი დაიანა ვრილანდი იყო, რომელმაც აღფრთოვანება ვერ დამალა და New York Times-თან საუბრისას მას “საუკეთესო კოლექცია” უწოდა.
ფემინური სამოსის პარალელურად ივ სან ლორანმა შექმნა ანდროგინული სტილი, რომელმაც საღამოს ტანსაცმელზე რადიკალური ზეგავლენა მოახდინა და ქალის ჩაცმულობის ფორმა შეცვალა. მამაკაცის სამოსის დეტალებით შთაგონებული ეგრეთწოდებული tuxedo მყისიერი "კლასიკა" გახდა მანდილოსნებისთვის, რომელთაც საკუთარი თავის განსხვავებულად წარმოჩენა სურდათ.
ცოტა დიზაინერს თუ შეუძლია დაიკვეხოს, რომ ქალის სამოსზე ისეთი ზეგავლენა მოახდინა, როგორიც თავად სან ლორანმა. ივი იყო შემოქმედი, რომელმაც ღირსშესანიშნავი ხედვით ქალის სამოსი გაარევოლუციურა. მისი დიზაინი 60-იანი წლების მტკიცე და საკუთარ თავში დარწმუნებული ქალების სურვილის ანარეკლი იყო.
ამდენი წლის შემდეგაც კი ივ სან ლოსანი, ეს არის მოდასა და ხელოვნებას შორის შექმნილი სამარდჟამო დიალოგი, კულტურის ძახილი, რომელიც ფრანგული ოტ კუტიურის ფენომენალურობას და 1960-იანი წლების შემდგომ მოდაში უწყვეტ გავლენას აღნიშნავს.