სერგეი მიხაილოვიჩ პროკუდინ-გორსკი − XIX საუკუნის ბოლოს და XX საუკუნის პირველი ნახევრის რუსი ფოტოგრაფი, ქიმიკოსი (დ. მენდელეევის მოსწავლე), გამომგონებელი, მასწავლებელი, გამომცემელი და ბოლოს, მკვლევარი იყო. ნამდვილი „რენესანსის ადამიანი“. მაგრამ ისტორიაში ის შევა სწორედ როგორც ფოტოგრაფი − ფერადი ფოტოგრაფიის პიონერი, რომელმაც ფერში აღბეჭდა რუსეთის იმპერია, ახლო აღმოსავლეთიდან კავკასიამდე. პროკუდინ-გორსკი საქართველოში იყო 1909-1915 წლებში, გადასაღებად ჩამოვიდა ბათუმში, სოხუმში, ბორჯომში, თბილისში... იღებდა პეიზაჟებს, არქიტექტურულ ჩანახატებს, პორტრეტებს, მაგალითად, ჩაის პლანტაციების მუშების პორტრეტებს აჭარაში. თავისი ხანგრძლივი და პროდუქტიული კარიერის განმავლობაში, პროკუდინ-გორსკიმ შექმნა საუკუნეების მიჯნაზე რუსეთის იმპერიის ამსახველი ფერადი ფოტოსურათების დიდი სერია. 1902 სამმაგი ნეგატივი ამჟამად დაცულია აშშ-ის კონგრესის ბიბლიოთეკაში, ხოლო Wikipedia ამ კოლექციას აღწერს როგორც „კულტურული მემკვიდრეობის უნიკალურ ობიექტს, როგორც რუსეთის ყოფილი იმპერიის ხალხების, ისე მთელი კაცობრიობისთვის“.
მაგრამ მთავარი ისაა, რომ პროკუდინ-გორსკის ფოტოებს აქვს ძალიან მკაფიო ვიზუალური ესთეტიკა. საკუთარი სტილი, რომელიც არაფერში აგერევა.
პროკუდინ-გორსკის გადაღების ტექნიკა საოცრად მარტივია და გარკვეული გაგებით, თანამედროვე ციფრული მატრიცების ადრეული წინამორბედია. სპეციალური ფოტოაპარატის მეშვეობით, შავ-თეთრ ფოტომგრძნობიარე ფირფიტებზე თანმიმდევრულად იღებენ სამ სურათს. ერთს წითელი მინით, მეორეს − მწვანე, დაბოლოს − ლურჯი მინით.
თუ შემდეგ სამივე ნეგატივის პროეცირება მოხდება ერთ წერტილში ისე, რომ სურათები დაემთხვეს, თითოეული გამოსახულების თავისი ფერის მინაში გატარებით, შეიძლება ფერადი სურათის მიღება. მაგია!
2016 წელს ვიზუალურმა მხატვარმა ანდრეი კოვალიოვმა გააცოცხლა პროკუდინ-გორსკის მეთოდი. ძველ ქალაქ როსტოვი დიდის ფონად გამოყენებით, მან განახორციელა გადაღება ფერადი ფილტრებით სამ შავ-თეთრ ნეგატივზე ზღაპრული პორტრეტების შესაქმნელად. ცნობადი სტილი აღდგენილ იქნა მოხეტიალე ვაჭრების ისტორიისთვის გადაღებაში, დიზაინერული ბრენდისთვის Infundibulum.
მას შემდეგ ანდრეის არაერთხელ გამოუყენებია პროკუდინ-გორსკის ტექნოლოგია − პროცესის, როგორც გადაღების, ასევე კადრის აგების პროცესის, მუდმივად გაუმჯობესებით.
ანდრეის არტპროექტი Bagrationi 1882 ამ შემოქმედებითი ძიების პიკი და პროკუდინ-გორსკის ტექნოლოგიის მაქსიმალურად ზუსტი გამოყენებაა. თვენახევრიანი მომზადებისა და წინასწარი ტესტებისთვის გადაღებისა და ფურცლოვანი ფირის (10x12 სმ) გამჟღავნების ტექნიკის სრულყოფით, გადაღების არასტაბილური მეთოდის ფერთა გადაცემის დაუფლების მცდელობისთვის, და ეს მხოლოდ „კამერის მხარეა“, ხოლო კამერა − გადაღების მცირე ნაწილია.
მთავარი − სიუჟეტია. პროექტი „Bagrationi-1882 სახეები“, თანამედროვე საქართველოს ადამიანების შესახებაა. სხვადასხვა: ცნობილი და უცნობი, ამა თუ იმ პროფესიისა და თაობის წარმომადგენელი ადამიანების შესახებ, რომლებიც განასახიერებენ საქართველოს. თითოეული პერსონაჟისთვის, ანდრეი, „18.82 სახელოსნოს“ ბაზაზე, ქმნის დეკორაციებს, იგონებს და აგებს სცენას და ისტორიას. ეს არის ერთგვარი ფოტოატელიე, მაგრამ სარკისმიღმეთიდან. ეს ფოტოსახელოსნოების ის ძველი ტიპია, სადაც ყველა დეკორაცია „ცოცხლად“ შენდებოდა, ხოლო სპეცეფექტები დამდგმელი მხატვრის ოპტიკური ხრიკები იყო (აქ ანდრეი აშკარად ბაძავს ჟორჟ მელიესს).
სეტი მაკა ასათიანისთვის გამოიგონეს და დახატეს გადაღებამდე თვენახევრით ადრე. მას 100 შუქ-დიოდური გირლანდა, სხვადასხვა სახის 150 ჭიქა და შამპანურის ყუთი დასჭირდა, პლუს უამრავი ძველებური ავეჯი, მთელი დღე სტეიჯ-დიზაინისთვის, კინოგამნათებლების ბრიგადა, „შავი ოთახის“ მოწყობა ფირის პირდაპირ, სეტზე გასამჟღავნებლად − ყველაფერი იმ 50 წამისთვის, რომლის განმავლობაში იცვლება სამი ფირიანი კასეტა: ერთი შავ-თეთრი ფურცელი წითელი ფილტრით, ერთი მწვანე ფილტრით, და ბოლო − ლურჯი ფილტრით.
პირველი პორტრეტი სერიიდან „Bagrationi 1882 სახეები“ მზადაა.